“Wereldwijd geboren in tederheid”, kerstgroepententoonstelling in Alphen
In het Oudheidkundig Streekmuseum nu te zien een tentoonstelling met kerstgroepen van papier samengesteld door Wim v.d. Veeken uit Breda, een fanatieke verzamelaar.
De oorsprong van de Kerststal met zijn dieren
Al eeuwenlang zetten we met Kerstmis een kerststal als uitbeelding van Jezus’ geboorte te Bethlehem. Omdat de evangelist Lukas spreekt van een kribbe, is de plaats van geboorte een stal of grot.
Sinds de 11e eeuw wordt het kerstverhaal met ‘levende beelden’ voorgesteld. Als een liturgisch schouwspel bracht men het kerstgebeuren in de kerk in herinnering.
Sint Franciscus van Assisi, een invloedrijke monnik uit Noord-Italië, krijgt de opdracht om het Kerstfeest dat jaar op een andere manier te vieren. Franciscus was een enorme dierenliefhebber en volgens de overleveringen kon hij met ¨de dieren des velds¨ spreken. Toen hij deze kans kreeg, stelde hij in 1223 in de kerk van Greccio in de kerststal een groot aantal dieren op rond de kribbe. De gelovigen moesten in het begin wel even wennen aan deze nieuwe stal. Maar …..
De Minderbroeders (Franciscanen) hebben dit gebruik voortgezet en zo is de uitbeelding van het kerstverhaal in kerststallen en -groepen in onze huizen, kerken e.d. gekomen.
De uitbeeldingen vonden plaats in eenvoudige stalletjes (Westers) of grotten (Oosters). Maar er kwamen ook klassieke ruïnes (zuidelijke landen) en ook hele volksbuurten of steden als achtergrond voor de beelden.
Bekend zijn de Napolitaanse stallen/groepen die in de 18e eeuw zijn ontstaan. Een grote verscheidenheid aan mensen met hun ‘hebben en houwen’ bevolkt ‘de stal’. Het kerstgebeuren wordt eigenlijk verplaatst naar waar het niet thuis hoort. Je moet echt op zoek naar Jozef, Jezus en Maria in de wirwar van mensen.
Maar niet in ons museum moet je op zoek naar Jozef, Maria en Jezus. Ze zijn heel herkenbaar te vinden in zowel de achter- als de voorzaal. Niet in stalletjes van vier berkenstammetjes met een strooien dak erboven maar duidelijk te zien in de kerstgroepen van papier.
Van papier? Ja, nadat de beelden begin vorige eeuw uit een gipsen malletje kwamen, werden de papieren kerstgroepen een bewuste, aparte stroming in de kerststallencultuur, voortgezet via de wereld van de pop-ups.
Wanneer te bezoeken?
Elke dinsdagmorgen van 10 tot 12 uur en iedere donderdag- en zondagmiddag van 13.30 tot 16.30 uur.
Ook 1e en 2e Kerstdag zijn we open.
Vanaf zondag 27 november tot en met 8 januari 2023.
De entree is gratis maar vergeet onze offerblok niet!
Meer info: 06-53755033
A.s. zondag 1 januari 2023, Nieuwjaarsdag, kunt u de expositie "Wereldwijd geboren in tederheid" in ons museum NIET bezichtigen.
Bijna iedereen is dan na de coronajaartjes naar familie of bekenden om Nieuwjaar te wensen. Ook onze vaste suppoosten doen dat.
Maar dinsdagmorgen 3 januari van 10 tot 12 uur en donderdagmiddag 5 januari van 13.30 tot 16.30 uur bent u weer van harte welkom.
Een gezellige jaarwisseling en de beste wensen voor het nieuwe jaar.
Toon, namens de stg. streekmuseum Alphen, museummedewerkers en suppoosten.